Analiza działalności organizacji pozarządowych (NGO) w województwie śląskim ujawnia złożony i dynamiczny krajobraz, w którym działają liczne podmioty o różnorodnych celach i misjach. Organizacje te odgrywają kluczową rolę w adresowaniu lokalnych potrzeb społecznych, edukacyjnych, ekologicznych oraz gospodarczych, demonstrując znaczący wpływ na rozwój społeczeństwa obywatelskiego w regionie. Przyjmując status organizacji pożytku publicznego, wdrażając innowacyjne strategie finansowe, a także angażując się w szerokie spektrum działań, NGO w województwie śląskim wykazują się niezwykłą zdolnością do adaptacji i innowacji, skutecznie przejmując rolę realizatorów usług publicznych.
Współpraca między organizacjami, a także z sektorem publicznym, biznesem i środowiskiem akademickim, stanowi fundament efektywnego rozwiązywania problemów i realizacji projektów, które przynoszą korzyści szerokim grupom społecznym. Ogromnym wyzwaniem jest aby ta współpraca nie była podyktowana wymogami formalnymi konkursów grantowych, a stanowiła oś działalności statutowej/ustawowej wszystkich stron. Sektor publiczny coraz częściej będzie zmuszony korzystać z usług trzeciego sektora, zarówno poszukując oszczędności jak i szerokich kompetencji coraz mniej dostępnych w średnich i mniejszych gminach.
Rekomendacje dla dalszego rozwoju sektora NGO w województwie śląskim
- Wzmocnienie zdolności do pozyskiwania funduszy. Organizacje powinny kontynuować rozwijanie umiejętności w zakresie pozyskiwania środków, zarówno z funduszy unijnych, jak i innych źródeł, w celu zapewnienia stabilności finansowej i możliwości realizacji długoterminowych projektów. Zbyt słabo wykorzystanym rezerwuarem są zamówienia publiczne z budżetów samorządu. Organizacje powinny także aktywnie poszukiwać źródeł dochodów związanych z realizacją odpłatnych działań ze szczególnym uwzględnieniem usług publicznych i edukacji.
- Budowanie partnerstw międzysektorowych. Należy dążyć do intensyfikacji współpracy z lokalnymi władzami, sektorem prywatnym i instytucjami naukowymi, aby zwiększyć wpływ działań NGO na rozwój społeczności lokalnych. Ważne aby partnerstwa nie były pozorne, nastawione na zdobywanie punktów premiująych w kolejnych konkursach grantowych. Zrozumienie zysków z długotrwałych programowych partnerstw międzysektorowych jest jednym z kluczowych wyzwań dla całej gospodarki w okresie coraz większych wyzwań społecznych.
- Zwiększenie widoczności i świadomości społecznej. Organizacje powinny pracować nad poprawą komunikacji i promocji swoich działań, aby lepiej informować społeczeństwo o swoich projektach i zachęcać do większego zaangażowania obywatelskiego. W ostantich latach media zrobiły bardzo dużo, aby organizacje pozarządowe budziły nieufność społeczeństwa, a programy grantowe były kojarzone z marnowaniem publicznych środków. To jest ogromne zagrożenie dla zdolności państwa do realizacji usług publicnzych na europejskim poziomie. Uważna lektura dokumentów programowych nowej persepktywy budżetowej jasno wskazuje na kluczową rolę współpracy międzysektorowej i silnego finansowo oraz infratrukturalnie trzeciego sektora w rozwiązywaniu najtrudniejszych wyzwań społecznych.
